عقیق گونه‌ای از سنگ‌های گران‌بها است که در اکثر زیورآلات مانند انگشتر عقیق زیاد به چشم می‌خورد. این سنگ در انواع مختلفی یافت میشود که عقیق یمن یکی از گرانبهاترین گونه‌های آن می‌باشد. عقیق اصل دارای خواص جسمی و معنوی بسیار زیادی است که همواره به استفاده از آن توصیه میشود. تاریخچه سنگ عقیق به دوران بسیار دوری برمی‌گردد که در مجسمه‌ها و جواهرات از آن به عنوان سحر و جادو استفاده می‌شد. نام عقیق برگرفته از رودخانه‌ای به نام آگات در شبه جزیره شهر سیسیل در ایتالیا است. گویا در گذشته‌های بسیار دور از این رودخانه سنگ‌های بزرگ عقیق استخراج می‌شده.
همانطور که گفتیم از این عقیق اصل در زیورآلات، جواهرات و مجسمه‌ها استفاده می‌کردند. منابعی نیز حاکی از این هستند که ظروف بسیار زیبایی از نوع سنگ تراش و ... ساخته شده‌اند که مربوط به دوره‌ی امپراطوری روم شرقی می‌باشد. این کاسه‌ها و ظروف امروزه در بسیاری از موزه‌های فرانسه دیده میشود که نشان از علاقه خانواده‌های اشرافی اروپا به جمع‌آوری اینگونه ظروف دارد. سنگ عقیق برای اولین بار در شهری در کشور آلمان تراش خورد و امروزه آلمان به عنوان یکی از برترین مراکز کنده کاری این گوهر شناخته میشود. پس از اطلاع از تاریخچه و مقدمه‌ای از عقیق، بد نیست تا راه‌های تشخیص عقیق اصل از غیر اصل را نیز بدانید تا چناچه قصد خرید انگشتر عقیق اصل یا هرگونه زیورآلاتی که این سنگ روی آن کار شده باشد را داشته باشید با مشکلی مواجه نشوید.
راه های تشخیص عقیق اصل از تقلبی
بهترین راه برای تشخیص عقیق اصل از بدل این است که از یک متخصص در این زمینه کمک بگیرید تا خیال خود را راحت کنید. اما در اکثر مواقع شما به چنین متخصصینی دسترسی ندارید و باید خودتان اقدام به بررسی سنگ عقیق اصل نمایید. در این حالت راه دوم این است که درجه سختی این سنگ را مورد سنجش قرار دهید. سنگ عقیق از استحکام بسیار بالایی برخوردار است و به راحتی خراشیده نمی‌شود به همین منظور شما می‌توانید عقیق اصلی مورد نظر خود را با سنگی مثل الماس یا یشم مورد آزمایش قرار دهید. چنانچه این سنگ خراشیده شد. عقیق شما تقلبی است و اگر دچار خراش نشد میتوان از اصل بودن عقیق اطمینان حاصل کرد.
راه دیگر وزن کردن آن است. اگر شما از وزن تقریبی عقیق اطلاع داشته باشید به راحتی می‌توانید عقیق اصل را از گونه تقلبی تشخیص دهید. عقیق اصل معمولا از وزن بیشتری برخوردار است. میزان شفافیت یکی دیگر از راه‌های تشخیص است. از نظر بصری گونه‌های اصل دارای شفافیت بیشتر و رگه‌های واضح‌تری هستند. بوییدن سنگ عقیق میتواند به عنوان یکی دیگر از راه‌های تشخیص باشد. عقیق اصل بویی ندارد اما نمونه‌های تقلبی گاها دارای بویی اسیدی و بویی نزدیک به مواد شیمیایی دارد که نشان از تقلبی بودن آن می‌دهد. چرب نبودن سنگ نیز به عنوان آخرین راه تشخیص اینگونه سنگ‌ها است. معمولا عقیق بدل که دچار شکستگی میشود را به وسیله جلا دادن تعمیر می‌کنند توجه به همین نکته نیز میتواند شما را در تشخیص عقیق اصل از تقلبی یاری کند.
انواع عقیق اصل
نگین انگشتر عقیق یا همان سنگ عقیق با توجه به ساختار و لایه‌هایی که دارد در انواع مختلف و بسیار زیبایی از نظر تنوع دیده میشود. که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.
• عقیق اصل شجری: این نوع عقیق معمولا رنگی مانند خاکستری، شفاف یا بیرنگ دارد که بر روی آن اشکالی مانند درخت دیده میشود.
• عقیق اصل خزه‌ای: این نوع عقیق مانند شچری است اما درون آن بلورهایی مانند خزه به چشم می‌خورد.
• عقیق اصل سلیمانی: این نوع عقیق که به آن باباقوری هم گفته میشود، دارای شکلی لایه‌ای می‌باشد که در مرکز آن معمولا یک نقطه تیره رنگ مانند چشم وجود دارد.
• عقیق اصل مجوف: این سنگ دارای حفره‌های زیاد و توخالی در سطح خود است.
• عقیق اصل آبدار: در این نوع عقیق مقدار کمی آب وجود دارد که در دوره پیدایش به این شکل در آمده است و با کمی تراش و شفاف کردن آن به خوبی می‌توانید آب موجود در آن را ببینید.
• از نظر رنگ بندی نیز عقیق به رنگهای سیاه، سرخ، سبز و زرد دیده میشود که در جواهر سازی کاربرد زیادی دارند.
خواص عقیق اصلی
عقیق برای بیماریهای چشمی بسیار مفید است و نور چشم را زیاد می‌کند. در کاهش دردهایی مانند سردرد، درد ستون فقرات، کمردرد و دردهای عضلانی بسیار مفید است. همچنین گفته شده است که برای درمان بیماری‌هایی مانند صرع، بیماری‌هایی که مربوط کلیه و پروستات میشود میتوان از عقیق اصل کمک گرفت. علاوه بر این موارد گفته شده است برای جلوگیری از خونریزی های شدید، برای آرامش روح و افزایش شادی، برای جلوگیری از چشم زخم و دوری از ترس و خوف نیز مفید است.
از دیدگاه ائمه نیز خواص بسیار زیادی برای عقیق ذکر شده است. اما صادق (ع) می‌فرمایند: دوست دارم هر مومنی پنج انگشتر در دست کند، عقیق بابت دفع فقر، فیروزه بابت گشایش کار، یاقوت بابت دفع پریشانی، حدید بابت غلبه بر دشمنان، درنجف بابت آسان شدن امور. در روایتی نیز آمده است دو رکعت نماز با انگشتر عقیق بهتر از هزار رکعت نماز بدون آن است. پیامبر اکرم (ص) نیز پس از اینکه مردی از دزدیده شدن اموالش توسط راهزنان به رسول اکرم شکایت می‌کرد فرمودند: چرا انگشتر عقیق به دست نمی‌کنی؟ همانا انگشتر عقیق انساس را از بدی محفوظ می‌دارد.